Bericht uit Randwijk

In de laatste 25 jaar heb ik een aantal verhalen geschreven. Een aantal daarvan valt onder de titel ‘DAT IS TOEVALLIG’. Ik ben van plan om die verhalen te bundelen en uit te geven, waarschijnlijk als een epub boek. Je doet me een plezier als je eens een verhaal wilt lezen en van commentaar voorzien. Bij voorbaat mijn dank voor je bijdrage aan dit project.
Rommert, Rio de Janeiro

Bericht uit Randwijk

Gedurende een viertal jaren heb ik op uitleenbasis vanuit Wageningen Universiteit voor de toenmalige minister mogen werken binnen het Ministerie van Buitenlandse Zaken, afdeling Ontwikkelingssamenwerking. Dat was zeker een interessante afwisseling na het werken in Wageningen en toen deze tijdelijke baan me werd aangeboden, riep ik dan ook luid “dat dit de baan van mijn leven was”. Dat laatste bleek toch wat genuanceerd te moeten worden. Al tijdens de eerste vergadering van de adviescommissie van de minister kreeg ik te horen dat het toenmalige hoofd mij beter niet had kunnen aannemen: ik was, net als mijn collega Bert V., een techneut en men had eigenlijk meer behoefte aan een politicoloog, socioloog, althans iemand uit de 'softe sector'. Ik wilde de zaak sussen en olie op de hoge golven gooien en legde uit dat ik weliswaar wetenschapper was, maar dat ik altijd had getracht dat te combineren met activiteiten voor en in ontwikkelingslanden. Dat mijn filosofie altijd en nog steeds was de belangen van die landen te betrekken in mijn plannen en activiteiten.
Vrijwel onmiddellijk kwam de reactie van de minister dat 'mijn filosofie voor het weekend was maar dat ik hier was om het programma uit te voeren'. Dat was duidelijke taal en zette wat mij betreft de toon tijdens mijn verdere werk daar. Onze taak bestond eruit te onderzoeken of het mogelijk was om 'biotechnologie te introduceren in een aantal geselecteerde landen waarbij strikt volgens een bottom up methode moest worden gewerkt'. Dat betekende dat we de hulpvraag moesten laten formuleren door de armsten in de samenleving. Voorwaar een moeilijke taak als de doelgroep geen idee heeft van wat biotechnologie is en wat je daarmee kunt. En als je dat eerst moet uitleggen, loop je al gauw het risico sturend bezig te zijn, wat nu juist niet de bedoeling was. Kortom het bleef voor ons zoeken naar de vraag of we nu effectief biotechnologie moesten implementeren dan wel onderzoeken of dat überhaupt wel kon met deze bottom up methode.
Maar naast deze inhoudelijke problemen en het mij soms benauwende strikt ambtelijke klimaat had het werk ook zeer aangename kanten. Zo hadden we als staf een ruim reisbudget en dat heb ik dan ook aangewend om regelmatig naar Zimbabwe te reizen om daar mijn werk te doen. Dat betekende contact met arme boeren maar ook met een lokale commissie van wetenschappers en landbouwvoorlichters om het programma te implementeren. Meestal maakte ik die reizen alleen, soms samen met een collega. Tegen het einde van mijn contractperiode vroeg mijn vrouw of ze een keer mee kon om na mijn werk samen een tocht door het land te maken. We wilden met name door de natuurparken trekken en niet te vergeten de beroemde Victoriawatervallen zien. We reden rond in een gehuurde Toyota Landcruiser, het was de droge tijd van het jaar, dus die waterval viel wel een beetje tegen. Bovendien moesten we een dag wachten om toegang te krijgen, omdat de dag ervoor iemand naar beneden was gevallen en daarbij mogelijk door een ander was geduwd. Dat moest eerst worden uitgezocht en dat kost natuurlijk tijd.
Uiteindelijk belandden we in een groot natuurpark in het zuiden van het land en ver van de bewoonde wereld. We hadden een bungalow gehuurd en het was spannend en opwindend om daar te midden van de geluiden van wilde dieren in slaap te vallen en weer te ontwaken. We hadden minimale voorzieningen en dat maakte het allemaal nog echter.
Toen gebeurde het dat ik op een nacht een indringende droom had. Esther, onze dochter van 20 stond ergens ver weg en riep luid en hulpeloos naar me. Het was zo echt en krachtig dat ik mijn droom de volgende dag aan mijn vrouw vertelde en zei dat ik me erg ongerust maakte. Ik voelde me zo rusteloos dat ik nauwelijks meer kon genieten van de omgeving en eigenlijk het liefst meteen in de auto was gesprongen om een telefoon te zoeken. We zouden die dag inderdaad verder reizen en mijn blikken zochten onophoudelijk naar een telefoon. Bij alles wat in de verte op een winkeltje, restaurant of garage leek, stopten we op zoek naar een telefoon, maar de zoektocht was vergeefs. Pas de volgende dag zijn we erin geslaagd een verbinding met Nederland te vinden. We kregen inderdaad Esther aan de telefoon die vertelde dat ze twee dagen tevoren uit Amsterdam was gekomen per trein om een paar dagen in ons huis in Zetten te zijn. Dat is altijd voor haar een plek geweest waar ze tot rust kon komen en waar ze lang en diep kon slapen. Ze voelde zich echter heel beroerd en ziek en daarom had ze een vriend van ons in Randwijk, gebeld en hem gevraagd of hij haar van het station naar huis wilde brengen. Die had dat inderdaad gedaan en hij en zijn vrouw hadden Esther verzorgd. Het ging toen inmiddels wat beter met haar en dat stelde me gerust maar ik zal de intensiteit van die droom nooit vergeten en opnieuw heb ik ervaren dat contact over grote afstand mogelijk is ook zonder telefoon.

1996